ჟან მონეს საზაფხულო აკადემიის “EnlargEU” მეოთხე დღეს უძღვებოდნენ ჟან მონეს მოდულის აკადემიური კოორდინატორი და “ევროპის უნივერსიტეტის” ასოცირებული პროფესორი თათია დოლიძე და საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ევროკავშირის დახმარების კოორდინაციისა და სექტორული ინტეგრაციის დეპარტამენტის დირექტორი დავით ბუჯიაშვილი.
პირველ ლექციაზე მან განმარტა ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესი, განიხილა უფლებამოსილების კრიტერიუმები და წევრობისკენ მიმავალი ნაბიჯები. მეორე შეხვედრაზე მან დეტალურად ისაუბრა გაფართოების თითოეული ტალღის ემპირიულ მაგალითებზე, წარმოაჩინა როგორ წარიმართა გაწევრიანების პროცესი და რამდენ ხანს გაგრძელდა სხვადასხვა ქვეყნისთვის. თათია დოლიძის მესამე ლექციაზე განხილულ იქნა თითოეული კანდიდატი ქვეყნის მიმდინარე სტატუსი, მათი პროგრესი და ვადები.
დავით ბუჯიაშვილმა წარმოადგინა საქართველოს ევროკავშირთან ურთიერთობის განვითარების ყოვლისმომცველი მიმოხილვა, დაწყებული 1990-იანი წლებიდან დღემდე. მან აუდიტორიას გააცნო ის სტრუქტურული მექანიზმები, რომლებიც საქართველომ დანერგა ევროინტეგრაციის ხელშეწყობისთვის. მან განმარტა სხვადასხვა სამთავრობო ორგანოების როლი ევროკავშირის წევრობისთვის საჭირო საკანონმდებლო ზომების მიღებაში.
დისკუსიამ ასევე მოიცვა საქართველოს პროგრესი ევროკავშირთან საკანონმდებლო და სექტორული ინტეგრაციის მიმართულებით, განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო 2014 წელს ხელმოწერილ საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების შეთანხმებას. დავით ბუჯიაშვილმა ხაზი გაუსვა ღრმა და ყოვლისმომცველ თავისუფალ სავაჭრო სივრცეს (DCFTA), როგორც ამ შეთანხმების მთავარ ელემენტს, რომელმაც მნიშვნელოვნად დააახლოვა საქართველოს სავაჭრო რეგულაციები ევროკავშირის სტანდარტებთან და გამოიწვია ექსპორტის 20%-იანი ზრდა პროდუქციის ხარისხის გაუმჯობესების გამო. მან აღნიშნა, რომ ასოცირების შეთანხმებით მიღწეული დაახლოება ხელს შეუწყობს უფრო სწრაფ და მარტივ გაწევრიანების პროცესს, როდესაც ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკებები დაიწყება.
ბუჯიაშვილმა ასევე ხაზი გაუსვა იმ სარგებელს, რასაც ევროკავშირის წევრობა, ან თუნდაც გაწევრიანების მოლაპარაკებების დაწყება მოუტანს საქართველოს, მათ შორის დაასახელა გაზრდილი ფინანსური დახმარება, ინვესტიციები და მასშტაბური პროექტები, რაც ხელს შეუწყობს საქართველოს ეკონომიკის კონკურენტუნარიანობის ზრდას. საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების პოტენციური ვადების განხილვისას, ბუჯიაშვილმა აღნიშნა, რომ 2030 წელი შეიძლება იყოს რეალისტური მიზანი.
ლექცია კითხვა-პასუხის რეჟიმში გაგრძელდა. კითხვები შეეხო სენსიტიურ საკითხებსაც, როგორიცაა საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების გავლენა ევროკავშირში გაწევრიანებაზე, სადაც ბუჯიაშვილმა პარალელები გაავლო კვიპროსთან და განიხილა ის როლი, რაც ევროკავშირის წევრობამ შეიძლება ითამაშოს ამ რეგიონების საქართველოში რეინტეგრაციის ხელშეწყობაში. მან ასევე ისაუბრა საქართველოს პოტენციალზე განახლებადი ენერგიის სფეროში, მათ შორის ქარის, მზის, გეოთერმული და ჰიდროენერგიის მიმართულებით, განსაკუთრებული აქცენტით შავი ზღვის ელექტროკაბელის პროექტზე. გარდა ამისა, ბუჯიაშვილმა ხაზი გაუსვა ადამიანის უფლებების, დამოუკიდებელი სასამართლოსა და უმცირესობათა უფლებების მნიშვნელობას, როგორც აუცილებელ წინაპირობას ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესში წინსვლისთვის.
სამთავრობო წარმომადგენლების ჩართვა ჟან მონეს საზაფხულო აკადემიაში მნიშვნელოვანია მონაწილეებისთვის ევროკავშირის გაფართოების პროცესის სრულყოფილი გაგებისთვის. ეს იძლევა შესაძლებლობას, რომ დისკუსიები დაეფუძნოს პრაქტიკულ, რეალურ გამოცდილებას, რაც ჟან მონეს საზაფხულო აკადემიას უფრო ყოვლისმომცველ და ეფექტურ სასწავლო გამოცდილებად აქცევს.
